Dit is een verhaal in een serie waarin ik vertel over autisme en werk. Want hoewel autisme soms lastig is, ervaar ik het vooral als iets positiefs.
Onlangs vroeg iemand me om een beeld bij een artikel over autisme. Ze dacht aan het werk van Ursus Wehrli, die alles ordent. Dit beeld was bij het artikel de metafoor voor de wereld anders zien dan die voor de meeste mensen is. Het is mooi, het werk van Wehrli. Het is grappig en laat je anders kijken. Maar is het hoe autisten de wereld zien? Dat is bij iedereen anders, maar in mijn geval zie ik geen Wehrli.
Ik zie de wereld niet perse geordend, het is meer dat ik alles tegelijk zie.
Als kind was ik groot fan van exploded views. Zo’n tekening waarin je de hele machine in een keer ziet. Ieder onderdeel, ieder detail.
Eigelijk zie ik de hele wereld voortdurend zo. Alles als zichzelf: het materiaal, het gewicht, de componenten, maar ook in relatie tot de omgeving, tot de geschiedenis, tot de betekenis. Al die dingen zie en bedenk ik bij alles, de hele dag.
Hoe dan?
We kregen een bos bloemen.
Ik kijk naar die bloemen, en binnen een paar seconden gebeurt er dit:
Ieder voorwerp of onderwerp waar ik mijn aandacht op richt is omgeven door een wolk van associaties, vragen en gedachten. Terwijl ik kijk, groeit het door. Pas als ik me ergens anders op richt stopt het.
Alles zien als instrument
Ik vind dit echt een feest. Het maakt alles eindeloos interessant. Alles wat ik zie leidt tot nieuwe verbindingen en ideeën. Alle kennis die ik heb komt van pas, en mijn chronische honger naar meer weten wordt voortdurend bevredigd. Het is absoluut zonder twijfel een essentieel onderdeel van mijn creativiteit en dus mijn werk als denker en maker.
Ik gebruik het in mijn werk actief: afhankelijk de fase waar ik ben in een project verwelkom ik het meer en minder. Ik kan het niet aan- en uitzetten, maar wel meer of minder ruimte geven. En ik kan het enigszins richten, zodat ik niet door iedere bos bloemen meer raak afgeleid.
Hoe dan?
Ik beweeg heen en weer tussen maximaal associeren met veel ruimte voor de buitenwereld en geconcentreerd verwerken, waarbij ik me afsluit voor nieuwe indrukken en probeer overzicht te creëren.
Natuurlijk is het niet zo makkelijk als hier boven staat. Alsof ik gewoon even mijn allesziende bril op- en afzet. Het gaat alleen zoals boven beschreven als ik goed voor mezelf zorg. (Genoeg rust, gezond en regelmatig eten.) En als er niet teveel onverwachte indrukken van buitenaf komen. (Ruzie, verdriet, zorgen.)
Veel geleerd
Als jongere en als kunststudent had ik mijn autisme niet erg goed onder controle en ging ik van korte, hoge pieken naar hele lange diepe dalen. Ik was regelmatig uitgeput en verward. Hoe meer ik probeerde zo gewoon mogelijk te zijn, hoe meer het me steeds weer overviel.
Maar inmiddels ouder en wijzer denk ik dat het goed is autisme niet alleen als beperkende eigenschap te zien, maar ook als iets goeds. Minder vanuit het concept zorg en het probleem van afwijken van de smalle norm. Meer vanuit mogelijkheden en een bredere opvatting over de norm.
De waarde van mijn autisme is me pas in mijn volwassen leven duidelijk geworden, dat had ik best eerder willen weten. (Had een hoop verdriet gescheeld.)
De serie
Contact
Wil je meer weten? Of zal ik bij jouw bedrijf of organisatie een verhaal komen vertellen? Laat maar weten: hallo@astridpoot.nl.
Liefde <3