Deze blog beschrijft de opzet van het boek dat ik voor me zie. Heb je hier feedback op? Graag: ethiek@astridpoot.nl
Het boek bestaat uit drie delen:
- Inleiding: werk te doen
- Wat is goed?
- Jij bent de oplossing
Het boek is en energieke mix tussen theorie, voorbeelden en uitdagende denkbeelden. Het boek draagt ideeën aan, daagt uit en verdiept en stelt je vragen. Het is rijk geïllustreerd: tekst, beeld, comics, tools en meer. Een studieboek, een bladerboek en een handboek in één.
Deel 1: Werk te doen
We zijn niet blij
Korte inleiding over de stand van zaken: ongelijkheid, klimaat, onrust.
Is betere vragen stellen het antwoord? Kan de ethiek ons helpen? En hoe helpt een ontwerp-aanpak?
Iedereen is een ontwerper
Introductie Victor Papanek:
- Iedereen is een ontwerper
- Elk proces dat verandering beoogt is ontwerp
- Alle ontwerp is educatie
Daarmee zijn veel professionals eigenlijk ontwerpers! Hoe zit dat precies? En wat heb je aan dat inzicht?
Deel 2: Wat is goed?
Regels over het Goede
We leren allemaal over het goede. Thuis, op school, bij het sporten, van je vrienden, in de kerk, van de wetgever. Wat leren we dan precies en wat is dat waard? En hoe verschillend is dat tussen mensen?
Denkers over het Goede
Een hoofdstuk over ethiek en filosofie.
- Grote denkers over het goede. Terug in de tijd: deugdethiek, plichtethiek, utilitarisme.
- In het heden: denkers als Martha Nussbaum, Miriam Rasch, Pieter Paul Verbeek en meer.
De gedachten en uitdagingen op een rij.
Mijn goed is niet jouw goed
Een van de problemen in discussies over het goede is dat er gestrooid wordt met normatieve, strenge lijstjes. Maar het goede is voor iedereen iets anders. Is er ruimte voor die verschillen? (Ja, het is zelfs een voorwaarde!)
Hoe kunnen we daar mee omgaan?
Waarom is het vaak niet goed?
Het systeem:
- Het systeem is gericht op competitie, terwijl coöperatie beter (en natuurlijker) zou zijn. (Marleen Stikker) (Zie ook: Wees geen printer, wees een veranderaar.)
- We waarderen de verkeerde dingen (Kate Raworth, Eilís Lawlor)
Onze houding:
- We zitten vast in ons denken over hoe het hoort. (Victor Papanek)
- We vertrouwen niet op onze impliciete kennis, maar laten ons afleiden door het ‘professionele’. (Zie ook: ethiek heeft een slechte reputatie.)
Boodschap: het is vaak per ongeluk fout. We hebben daar niet voor gekozen. En kunnen dus iets anders afdwingen.
Deel 3: Jij bent de oplossing
In deel drie geef ik concrete werkwijzen en gereedschappen.
Ontwerp jezelf
Verander hoe je over jezelf denkt: jij bent genoeg. En daarbinnen is van alles mogelijk:
(Dit hoofdstuk wordt een verdieping van de gedachten die ik presenteerde in een lezing die ik gaf voor Creative Mornings: A plea for kindness and self love.)
- Sterk én aardig zijn: sta stevig (wees geen printer), maar blijf altijd aardig. Alleen in relatie kun je dingen veranderen.
- Mens zijn: speel niet de rol van de ‘professional’, juist wie jij als mens bent is waardevol. Combineer dat met je skills en ervaring als expert. (Zie ook: Voor ethiek moet je een ambachtsman m/v zijn)
- Boos zijn: Wind je op over dingen die niet kloppen. Gebruik die energie voor het goede.
- Naïef zijn: Geloof dat het anders kan. Laat je niet uit het veld slaan door cynisme.
- Doen wat jij kan: Doe wat binnen je macht ligt. Wees (daarin) lief voor jezelf.
Gereedschap
Juist een ontwerp-aanpak is geschikt om verandering te veroorzaken omdat daarin 3 vaardigheden worden gecombineerd:
- Waarnemen: ontwerpers zien wat er gebeurt, ze nemen waar. (houding)
- Begrijpen: ontwerpers begrijpen wat het betekent wat ze waarnemen. (kennis en ervaring)
- Maken/ veranderen: ontwerpers weten hoe ze de situatie kunnen beïnvloeden. (houding, kennis en ervaring)
In dit hoofdstuk vind je een verzameling van werkvormen, argumentatieschema’s, spellen en bronnen gesorteerd per vaardigheid: gereedschappen voor waarnemen, voor begrijpen, voor maken.
Tot zover!
(c) Astrid Poot, 2021